Jouw partner voor STEM in het secundair onderwijs

Misconceptie

De elektrische schakeling

Leerlingen denken dat een kabel tussen de verbruiker en bron voldoende is. Ze zien niet dat een stroomkring nodig is.

Oorzaak

Elektriciteit komt uit het stopcontact en gaat via een kabel tot aan de verbruiker, bijvoorbeeld het opladen van een GSM. Dit is hoe leerlingen elektriciteit in het dagelijkse leven ervaren, in een rechte lijn tussen bron en verbruiker. Dat elektriciteit een gesloten kring moet vormen is niet vanzelfsprekend.

Aanpak

De leerlingen zullen 1 batterij, 1 draad en een lamp krijgen. Eerst maken ze een schets om met deze
elementen het lampje te laten branden.

Daarna krijgen de leerlingen de drie materialen en maken hun schets exact na.
Er zijn twee mogelijkheden:
- het lampje brandt, de leerlingen weten dat er een stroomkring is en hebben het misconcept doorbroken. Opdracht loopt hier ten einde.
- het lampje brandt niet, het misconcept is aanwezig bij de leerlingen en moet doorbroken worden.
De leerlingen prutsen met de drie elementen tot het lampje brandt.
De leerlingen maken een nieuwe correcte schets.

Hier kan ook de stap gezet worden naar elektrische symbolen om een tekening te maken.

Uitbreiding

Je kan verder bouwen door een schakelaar en meerdere kabels in de stroomkring te brengen.

Bekijk deze cartoon goed. Laat de leerlingen een antwoord kiezen. Ze verantwoorden waarom ze een antwoord kiezen.
De leerlingen krijgen het nodige materiaal en onderzoek wie in de cartoon correct is.

Tips bij misconceptie

Zie ze niet als een negatief begrip, maar respecteer ze! Ze vormen immers een volwaardig alternatief voor de wetenschappelijke denkbeelden.
Gebruik ze daarom als vertrekpunt voor confrontatie. Bied de leerling een probleem aan waarbij zijn ‘alternatieve denkbeelden’ het verschijnsel niet kunnen verklaren en waardoor hij/zij verbaasd is.
Nu kan een nieuw begrip aangebracht worden. Een leerling zal dit begrip pas als ‘waar’ beschouwen als het voldoet aan volgende volgende voorwaarden. Het begrip moet:
- begrijpelijk zijn, gesteld in een taal die ze begrijpen en steunend op begrippen die zij kennen.
- aannemelijk zijn.
- nuttig gevonden worden. Het moet bepaalde verschijnselen kunnen verklaren.

Verder lezen

De Poorter, J. (sd). Leerlingendenkbeelden. Opgehaald van Fysica Artevelde Hogeschool https://fysica-artevelde.weebly.com/leerlingendenkbeelden.html

Al ons materiaal is gepubliceerd onder de Creative Commons license. Lees hier meer over wat dit betekent.