Jouw partner voor STEM in het secundair onderwijs
, ,

Misconceptie

“Het Amazonewoud de longen van de wereld…?”

Er wordt vaak over het Amazonewoud gepraat als "de longen van de wereld". Wat klopt hier niet aan?

Oorzaak

De oorzaak van deze misconceptie is een verwarring tussen twee processen die wel op elkaar lijken maar in omgekeerde richting: de fotosynthese (verbruik van CO2 en productie van O2) en de ademhaling (verbruik van O2 en productie van CO2).

Aanpak

Brainstormsessie over de stelling “Het Amazoneregenwoud zijn de longen van de wereld”

  1. Laat de leerlingen vragen stellen bij de stelling:” Het Amazoneregenwoud zijn de longen van de wereld”
    • moedig het stellen van vragen aan door het houden van een klasgesprek
    • probeer wel de focus op de stelling te houden
    • Laat eventueel een figuur zien zoals hierboven, om de vragen bij de leerlingen aan te wakkeren
  1. Verdeel de vragen van de leerlingen op in verschillende categorieën en verdeel de leerlingen in groepjes van 2 over de verschillende vragen heen
  2. Zet deze vragen in een deelbaar document. De centrale vraag blijft gelden: samen gaan jullie in de klas onderzoeken of deze stelling klopt. Via de verschillende groepen zal er aan de hand van een klasgesprek over gediscussieerd worden.
    De bedoeling is nu dat de leerlingen in dit document kunnen werken en dat jij als leerkracht deze voortgang kunnen opvolgen. Dit kan aan de hand van:
  1. Laat de leerlingen hun onderzoek presenteren aan de klas aan de hand van de discussie rond de centrale stelling.

Elementen die zeker aan bod moeten komen, zijn:

  • Wat zijn longen? Wat is hun functie? De ademhaling (opname van zuurstof uit de lucht in het bloed; afgave van CO2 van het bloed in de lucht)
  • Wat is een woud of een bos, zoals bijvoorbeeld het Amazoneregenwoud? Bomen zijn planten en doen aan fotosynthese: 6H2O + 6CO2 -> C6H12O6 + 602
  • Wat is het verband? Beide processen gaan over omzetting tussen koolstofdioxide en zuurstof. Maar wel in een andere richting: longen verbruiken zuurstof, planten produceren zuurstof.
  • Geeft de formulering “Amazoneregenwoud zijn de longen van de wereld” het juist verband? Nee dus!

Uitbreiding

Mogelijke uitbreidingen

  • anatomie van de longen
  • andere vragen die bij de leerlingen naar boven komen

Bijkomende misvattingen die bij leerlingen kunnen voorkomen in dit verband

  • Planten hebben longen -> nee!
  • Planten verbruiken zuurstofgas -> integendeel
  • Aanmaak van zuurstofgas a.d.h.v. fotosynthese gebeurt enkel door terrestrische planten (nee, want gebeurt ook in het water (fytoplankton))
  • Amazoneregenwoud is toch niet belangrijk? jawel!!!
    • economisch : korte winsten, maar en niet voor de lokale bevolking. bovendien heeft de wijze van ontbossen een effect op klimaat.
    • biologisch: productie van zuurstof – biodiversiteit
    • culturele en antropologische belangen

Tips bij misconceptie

  • Dit misconcept kan je aanbrengen op het niveau van de leerlingen: zodra de leerlingen weten wat fotosynthese is, kan het al aan bod komen.

Verder lezen

Al ons materiaal is gepubliceerd onder de Creative Commons licenseLees hier meer over wat dit betekent.

 

Diversiteitshulp