Jouw partner voor STEM in het secundair onderwijs

Inspiratiefiche

Pepper’s Ghost – geesten opwekken met STE(A)M

Wil je weten hoe overleden supersterren zoals Michael Jackson en Amy Winehouse tot leven gewekt worden op een podium of hoe de popsensatie ABBA na 40 jaar terugkeerde op het podium? Men heeft het bij dit soort shows vaak over hologrammen, maar klopt dat wel? Is deze holografische beleving eenecht hologram? Wat is de wetenschap en technologie achter deze 3D-illusies? Eigenlijk is het een afgeleide van een al tweehonderd jaar oude truc om de illusie van een geestverschijning op te roepen. De truc “Pepper’s Ghost” uit de negentiende eeuw wordt ten onrechte vaak benoemd als hologram. De Pepper’s Ghost illusie is vernoemd naar de Londense hoogleraar scheikunde John Henry Pepper die hier in 1862 voor het eerst een goed bruikbare versie van maakte. Hierbij stond een spiegelend stuk glas op het toneel, onder een hoek van 45 graden gekanteld naar het publiek. In een ruimte in de vloer daaronder, buiten het gezichtsveld van het de toeschouwers, bevond zich de acteur die in beeld moest worden gebracht. Het stuk glas spiegelde deze persoon richting het publiek, die de weerspiegeling waarnam als een beeld dat zich áchter het glas bevond. Het is vergelijkbaar met de weerspiegeling in de voorruit van een auto van iets dat op het dashboard ligt. Bekende voorbeelden van de Pepper’s Ghost-techniek zijn te vinden bij de Haunted Mansion in Disneyland, maar ook bij Droomvlucht, Fata Morgana en verschillende sprookjes in de Efteling.

Korte beschrijving

Met een STE(A)M-project Pepper’s Ghost breng je de illusie van een geestverschijning volgens het Pepper’s ghost principe naar het klaslokaal. Pepper’s Ghost is een optische illusie, die al in de 19e eeuw op het toneel werd gebruikt om allerlei spookverschijningen tevoorschijn te toveren. John Henry Pepper was de eerste die er in slaagde een bruikbare versie van dit systeem te maken. Vandaar de naam “Pepper’s Ghost”.

De techniek is eigenlijk heel eenvoudig en berust op het feit dat een transparant stuk glas licht kan doorlaten, maar ook licht kan laten spiegelen. Bij het Pepper’s ghost principe wordt via een glasplaat een weerspiegeling getoond. Deze illusie wordt vaak ten onrechte een hologram genoemd.

Pepper’s Ghost heeft heel wat gekende toepassingen en contexten waarmee de leerkracht verbinding kan maken. Zo maken nieuwslezers dankbaar gebruik van deze techniek bij het gebruik van een autocue. Andere bekende voorbeelden vinden we terug in attractieparken waar de techniek in allerlei attracties gebruikt om figuren te laten verschijnen en weer te laten verdwijnen. Bekende voorbeelden zijn de balzaalscène in de Haunted Mansion en Phantom Manor in de Disney-parken en Droomvlucht, Fata Morgana en verschillende sprookjes in de Efteling. De techniek is sinds 2012 volop in de belangstelling omdat overleden artiesten als ‘hologram’ optreden. Ook dit is een Pepper’s Ghost, alleen worden er dan geen poppen of acteurs gebruikt, maar is het een digitale projectie die wordt gespiegeld.

 

Een STEM-project waarbij je de illusie van een 3D-projectie volgens het Pepper’s Ghost-principe naar het klaslokaal brengt biedt heel wat mogelijkheden voor onderzoekend, ontwerpend en verbindend leren.

Doelgroep1ste graad A-stroom – 2de graad Doorstroom

De leerlingen kunnen:

  • het basisprincipe van een Pepper’s Ghost illussie onderzoeken
  • op diverse manieren een Pepper’s ghost-achtige constructie ontwerpen dat het
    onderwerp vormt voor de illusie (3D printing, programmeren in scratch, green key
    technologie, ..)
  • aan de hand van eigen experimenten factoren (eigenschappen materialen, plaatsing
    hoek, vormen, spiegelingen, verhoudingen, …) onderzoeken die een 3D-illusie
    beïnvloeden met als doel de illusie te optimaliseren
  • een moderne variant van een Pepper’s Ghost theater ontwerpen met diverse materialen
    en apparaten (kartonnen dozen, lampjes, transparante materalen, 3D-printer en
    lasercutter,…)
  • een automatisch Pepper’s Ghost miniatuurtheater realiseren waar ze zelf de hoofdrol
    in spelen
  • een praktische link leggen tussen de werking van een Pepper’s Ghost piramide of
    theater en de media-functionaliteiten van de smartphone of tablet

Verder lezen

  • http://www.roelhendriks.eu/Natuurkunde/w456F%20holografie/holografie.html
    Vliebergh sciencecentrum KU Leuven, basis-experimenten fysica 3 de jaar S.O.,
    https://www.physicsexperiments.org/index.php/licht/spiegels/236-kaars-die-onder-water-brandt
  • http://www.theatrecrafts.com/glossary/pages/peppersghost.html
  • http://wibnet.nl/natuurkunde/natuurkundige-verschijnselen/spiegelbeeld-hoe-vaak-kunnen-twee-spiegels-een-beeld
  • https://www.youtube.com/watch?v=dppCXj11I_Q
  • Xuan Luo,Lawrence Jason,Seitz Steven M. Pepper’s Cone: An Inexpensive Do-It-Yourself 3D Display. In UIST 2017, October 22–25, 2017, Quebec City, QC, Canada
  • http://influence-pc.fr/23-05-2016-un-generateur-de-pyramide-a-hologramme-pour-ecrans-lcd
  • http://drydenart.weebly.com/fugleblog/category/video-hologram
  • luikerwaal.com/newframe_nl.htm?/inh_start_nl.htm
  • Digi-doener! | Hologram: van 2D naar 3D! – LessonUp

Al ons materiaal is gepubliceerd onder de Creative Commons licenseLees hier meer over wat dit betekent.

logo stem voor de basis

STEMDAG 2024

Samenwerken inspireert

4 december in Brugge

Diversiteitshulp